เลิกใช้ Google Analytics

Published on January 18th, 2020

By Armno P.

ผมใช้ Google Analytics ตั้งแต่วันแรกที่เขียนบล็อก (ปี 2007, ตอนนั้นใช้ WordPress) ข้างล่างนี้เป็นสถิติบางส่วนจากปี 2019

ปี 2020 นี้ ได้เอา Google Analytics tracking ออกจากบล็อกนี้แล้วครับ

สำหรับบล็อกนี้ ผมต้องการแค่จะรู้ว่าข้อมูลสถิติพื้นฐานทั่วไป

• วันๆ หนึ่งมีคนเข้าบล็อกเท่าไหร่
• บล็อกที่เขียนตอนใหม่มีคนเข้ามาอ่านบ้างไหม
• โพสต์ไหนที่ได้รับความนิยม (เพื่อเป็นแนวทางในการเขียนโพสต์ต่อๆ ไป)
• keyword ที่ถูก search แล้วมาเจอบล็อก มีอะไรบ้าง
• visitor มากจากไหนบ้าง ใช้ browser อะไร

ตอนเริ่มทำบล็อกในปี 2007 Google Analytics ก็ตอบโจทย์ได้พอดี และติดตั้งได้ง่ายมากผ่าน WordPress plugin แถมมีข้อมูลสถิติต่างๆ ให้ดูใน dashboard ของ WordPress ได้เลย

แต่เอาเข้าจริงๆ ผมก็ไม่ได้ทำอะไรกับข้อมูลพวกนั้น นอกจากดูเล่น และเอาไว้เผื่อมีคนถามว่า แต่ละวัน หรือแต่ละเดือน มีคนเข้าอ่านบล็อกเท่าไหร่ จะได้ตอบได้ (ซึ่งก็ไม่เคยมีใครถามนะ) ไม่ได้ใช้ประโยชน์มากเท่าที่คิด

ปัญหาของ Google Analytics

(ต้องออกตัวก่อน ว่าเป็นปัญหาของผมนะ อาจจะไม่ได้เป็นปัญหาสำหรับทุกคน)

Google Analytics ตอนนี้ เทียบกับเมื่อ 12 ปีก่อนแล้ว ถือว่าพัฒนาไปไกลมาก ผมเองตามไม่ทันมานานแล้ว มีฟีเจอร์มากมายที่ผมไม่รู้จัก และใช้ไม่เป็น 😅

และมีเหตุผลที่ผมเอา Google Analytics ออกจากบล็อกอีก 2 ข้อใหญ่ๆ ด้วยกัน

1. tracking script ซึ่งเป็น JavaScript ถูกบล็อกจากได้ ad-blocker หรือจากบาง browser (เช่น Brave) ทำให้ข้อมูลที่ได้อาจไม่ตรงกับที่เป็นจริง
2. user privacy - ผมไม่รู้ว่าตอนนี้ Google Analytics (แอบ)เก็บข้อมูลอะไรเกี่ยวกับคนที่เข้ามาอ่านบล็อกบ้าง นอกเหนือจากที่จำเป็น

ซึ่ง 2 ข้อนี้ก็เป็นประเด็นสำคัญ ไม่เฉพาะกับ Google Analytics เท่านั้น แต่ยังรวมถึง 3rd-party script อื่นๆ ที่ทำออกมาให้ใช้ฟรีๆ แลกกับการเก็บข้อมูลของคนที่เข้ามาอ่านบล็อกของเรา

ในความ “ฟรี” นั้นก็มีราคาที่ต้องจ่าย ผมไม่อยากให้คนที่เข้ามาอ่านบล็อกนี้ฟรีๆ ต้องมา “จ่าย” (เป็นข้อมูล) อะไรให้ใครโดยไม่จำเป็น

ทางเลือกอื่น

พบ combo ที่พอจะตอบโจทย์ได้ก็คือ Google Search Console กับ Netlify Analytic

• Google Search Console (ชื่อเดิมคือ Google Webmaster Tools) เก็บข้อมูลคนเข้าเว็บผ่าน Google Search, จำนวนหน้าที่ Google index ได้, keyword ที่เข้ามา ส่วนวิธีการเปิดใช้งาน ต้องการการยืนยันความเป็นเจ้าของเว็บหรือโดเมน ผ่านการอัพเดท DNS record
• Netlify Analytics แสดงข้อมูล Pageviews, Unique visitors, URL ที่มีคนเข้าเยอะๆ แค่มีเว็บอยู่บน Netlify และมีตังค์จ่าย 💵 ก็ใช้ได้เลย

ทั้ง 2 service รวมกัน ถึงไม่เท่า Google Analytics แต่ก็น่าจะเพียงพอแล้วที่มีข้อมูลเท่าที่ผมอยากดู และไม่ต้องอาศัย JavaScript ให้ทำงาน

Netlify Analytics

Netlify Analytics มีจุดเด่นคือไม่ต้องติดตั้งอะไรเลย แค่กด activate จาก dashboard ของ Netlify ก็มีข้อมูลพร้อมให้ดู ข้อมูลแม่นกว่าพวก JavaScript-based tracking

ตอนนี้ราคาอยู่ที่ $9 ต่อเดือนต่อเว็บ ซึ่งผมว่าแพงไปนิดเมื่อเทียบกับฟีเจอร์ที่มีให้ แต่หวังว่าจะมีฟีเจอร์เพิ่มอีกในอนาคตครับ

• ปล. — จากข้อมูลสถิติ โพสต์ที่มีคนเปิดดูเยอะที่สุด 4 ใน 10 อันดับแรก เป็นโพสต์ที่เขียนเกี่ยวกับเรื่องดาราศาสตร์ ตั้งแต่ปี 2007
• ปล. 2 — โพสต์ที่คนเปิดดูเยอะที่สุด และมีคนค้นมาเจอทุกวัน คือโพสต์นี้: ความแตกต่างระหว่างดาวฤกษ์ - ดาวเคราะห์