การ lube (lubricate) switch ของ mechanical keyboard คือการใช้สารหล่อลื่นประเภทน้ำมัน (oil) หรือจาระบี (grease) ทาลงไปในชิ้นส่วนของ switch ที่มีการเคลื่อนไหว หรือมีการสัมผัสกับชิ้นส่วนอื่น
จุดประสงค์ก็เพื่อลดแรงเสียดทาน (friction) ระหว่างชิ้นส่วน ผลที่ได้ก็อาจทำให้ switch ให้ความรู้สึก “นุ่ม” ขึ้น และช่วยลดเสียงได้ขณะพิมพ์ได้ด้วย
Podcast ที่ฟัง หรือไปอ่านจากหลายๆ ที่ หลายคนก็จะพูดถึงเรื่องการ lube switch ว่ามันดีอย่างนั้นอย่างนี้
ผมสงสัยว่ามันจะดีได้แค่ไหน ก็เลยจะลองดูสักที
ของที่ต้องใช้
- switch ที่จะ lube: ของผมเป็น Gateron Milky Yellow
- จาระบี หรือ lube1 ที่จะใช้: Tribosys 3203 ซื้อมาจากร้าน KeyPro พร้อมกับ switch
- พู่กันอันเล็กๆ
- tweezer หรือแหนบที่คีบ ปลายแหลมๆ เอาไว้จับชิ้นส่วน
จริงๆ ถ้ามีตัวเปิด switch หรือ switch opener เอาไว้เปิดฝา switch ด้วย ก็อาจจะสะดวกขึ้น แต่ผมยังไม่มี ก็ใช้ tweezer นั่นแหละเปิดเอา เปิดได้เหมือนกันแต่อาจจะเสียเวลาหน่อย
เริ่ม Lube!
ผมศึกษาวิธีการจาก
- Youtube: Taeha Types: How I Lube MX Switches with Thin Lube
- ส่วนของไทยมีที่คุณ Pro ทำไว้ HOW TO #1 : Lube Switchs วิธีการลูปสวิตช์คีบอร์ด
- แบบที่เป็นรูปภาพ ชี้ให้ดูภายใน switch ว่าตรงไหนที่มี friction เยอะ และควร lube ตรงไหน ละเอียดมาก: Lubing Switches: Where To Lube
- The Switch Lab: A living switch modification guide (TopClack)
วิธีการก็คือ ต้องเปิด switch แยกชิ้นส่วนออกมา ใช้พู่กันทา lube ลงไปตรงส่วนที่ต้องการ2 แล้วก็ประกอบกลับคืน
เป็นงานไม่ยาก แต่เป็นงานค่อนข้างละเอียด ต้องทาให้เรียบเสมอกัน และต้องระวังไม่ให้ lube เยอะเกินไป ทาจริงใช้ lube แค่นิดเดียวแทบมองไม่เห็น
และเป็นงานที่ใช้เวลานานพอสมควร ต้องทำแบบเดียวกันกับ switch ทุกตัวบน keyboard อย่าง keyboard ของผมก็ต้องทำ 61 ครั้ง
ลองจับเวลาดู ผมใช้เวลาประมาณ 3 นาทีต่อ switch 1 ตัว มี switch 61 ตัว ก็ต้องใช้เวลาทั้งหมดประมาณ 3 ชั่วโมง
แนะนำว่า หาอะไรอย่างอื่นฟังหรือดูไปด้วยขณะที่ทำครับ เพราะน่าเบื่อและเมื่อยมาก ผมใช้วิธีฟัง podcast รายการอะไรก็ได้ ยาวๆ ไปเลย แล้วก็พักลุกขึ้นยืดเส้นยืดสายบ่อยๆ จิบน้ำเก๊กฮวยไปด้วยก็มี 🍺
ผลลัพธ์
เมื่อ lube switch ครบทั้งหมดที่มีแล้ว ก็ประกอบเข้ากับ PCB DZ60RGB (hot-swap), acrylic plate, เคส aluminium low profile และก็ keycaps SA profile ของ MAXKEYS.
สิ่งแรกคือ สัมผัสการพิมพ์เปลี่ยนไป เปลี่ยนไปแบบ “เฮ้ย!..”
รู้สึกได้ว่า switch มัน smooth ขึ้นกว่าเดิม โดยที่ยังใช้น้ำหนักในการพิมพ์เท่าเดิมอยู่ ความรู้สึกสากๆ มันน้อยลง
ส่วนเสียงก็เปลี่ยนไปเหมือนกัน เบาลง และเสียงทุ้มแน่นกว่าเดิม ถึงแม้จะ bottom out ก็ยังไม่ป๊อกแป๊กๆ เท่าก่อน lube
เรื่องเสียงนี่ งงมาก ไม่คิดว่า การที่เอาจาระบีจิ๋วเท่าไข่มด ไปแต้มๆ บนชิ้นส่วนเล็กๆ จะทำให้เสียงเปลี่ยนไปได้เยอะขนาดนี้
Gateron Yellow & Krytox 205g0
เพื่อความแน่ใจ เลยขอลอง lube switch อีกสักชุด (นั่นไง …)
อีกชุดนึงเป็น Gateron Yellow ตัวธรรมดา ที่อยู่ใน keyboard ตัวที่ใช้ประจำ ลงทุนรื้อออกมาทำใหม่กันเลย
จะลอง lube ด้วย Krytox 205g0 ซึ่งเนื้อจาระบีจะหนากว่า Tribosys 3203 อยู่พอสมควร Krytox 205g0 นี่ได้มาจากคุณ Adul สมาชิกในกลุ่ม Facebook: Thailand Mehchanical Keyboard ครับ
feeling ของ switch ที่ lube ด้วย 205g0 จะรู้สึกว่า “หนัก” กว่า 3203 อยู่นิดหน่อยในช่วงแรก อาจต้อง break-in ด้วยการใช้ไปสักพัก จะรู้สึกว่า smooth ขึ้นได้บ้าง (ถ้าไม่คิดไปเองนะ)
Case หรือ Keycaps ที่ใช้ร่วมกันก็มีผลกับ feeling ที่ได้ด้วย ผมลองเปลี่ยนจาก SA Keycaps ไปเป็น profile MDA หรือ MT3 ที่เตี้ยกว่า SA รู้สึกว่าใช้แรงพิมพ์น้อยลง เบามือกว่า พอใช้กับสวิตช์ชุดที่ lube ด้วย 205g0 แล้ว มันไม่รู้หนักเท่าไหร่
ส่วนเรื่องเสียงนั้น 205g0 ก็ให้เสียงที่เปลี่ยนไปจากตอนก่อน lube เยอะเลย เงียบลงกว่า 3203 แบบรู้สึกได้ ถ้าไม่ bottom out ก็แทบจะไม่ได้ยินเสียง ส่วนจะชอบหรือไม่ชอบก็แล้วแต่บุคคลครับ บางคนอาจจะรู้สึกว่าเสียงมันเบาไป
First impression เทียบกันทั้ง 2 ตัวคือ: feeling ในการพิมพ์ ผมชอบ Tribosys 3203 มากกว่า แต่เรื่องเสียงนั้นดันชอบ 205g0 มากกว่า ส่วนในระยะยาวนั้น ต้องว่ากันอีกทีครับ
จากการลอง lube switch ครั้งแรก ถือว่าได้ผลลัพธ์เกินกว่าที่ผมคิดไว้เยอะ และทำให้ผมเปลี่ยนมุมมองกับการ lube switch ของ mechanical keyboard ไปเลย
จากที่เคยคิดว่ามันไม่จำเป็น ตอนนี้มันอาจจะจำเป็นแล้วล่ะ 😃
Happy Clacking ครับผม
อามโน
ปล. ผมไม่ได้อัดเสียง sound test ตอนพิมพ์ไว้ ตอนนี้ยังไม่มีอุปกรณ์ครับ
ปล. 2 อยากลองจับ keyboard ที่ภรรยาใช้อยู่มา lube ดูเหมือนกัน
ลอง lube Gateron Milky Brown ด้วย Tribosys 3203 แล้ว เสียงเงียบลงไปเยอะมากกก
ถึงแม้จะ bottom out ก็ตาม แนะนำเลยครับ
Footnotes
-
อ่านจากหลายๆ ที่ เช่น ที่ 1upkeyboards เขาแนะนำว่าควรใช้ lube ที่เนื้อบางอย่าง Tribosys 3203 กับ switch แบบ tactile และใช้พวกที่หนากว่าอย่าง Krytox 205g0 กับ switch แบบ linear ครับ ส่วนผมตอนนี้ยังไม่รู้อะไร ก็ขอลอง “อะไรก็ได้” ไปก่อน 😅 ↩
-
บริเวณที่ควร lube ใน switch: ผมดูตามวิดิโอของ Taeha Types ครับ เขาแนะนำว่า ถ้า lube switch แบบ tactile จะมีบางบริเวณที่ไม่ควร lube เพราะจะทำให้ feeling ของ tactile bump น้อยลง ส่วนผมใช้ linear switch เลยทาไปทุกบริเวณ เพื่อความ smooth ↩